(Milli Gazete)
Allah ım Senin adınla düşmana saldırırım, Senin adınla düşmanın hilesini defederim ve Senin adınla düşmanın üzerine yürürüm. Hz. Muhammed s.a.v
2001 yılında ABD başkanı Bush tarafından başlatılan ve 100 yıl sürecek haçlı seferleri ile önce Afganistan sonra Irak işgal edilmiş, daha sonra Sudan, Yemen bölünmüş, Suriye, Somalı ve diğer İslam ülkelerinde iç ihtilaflar kaşınarak, İslam coğrafyası kan gölüne çevrilmiştir. İkinci nesil kadife darbe girişimleri (Arap Baharı) ile kurulan oyun Mısır ve Tunus da bozulunca; Mısır da Müslüman Kardeşler yönetimi askeri darbe ile devrilmiştir. Müslüman Kardeşler hareketinin buna cevabı, sivil itaatsizliği öngören, şiddete bulaşmayan bir stratejinin uygulamaya sokulması olmuştur. Mısır iç hesaplaşmaya doğru gitmektedir. Şiddete bulaşmadan yürütülecek bir mücadele, Allah ın izniyle Büyük İslam Devrimini gerçekleştirecektir. Mısır da Büyük İslam devrimi gerçekleştiği an, domino etkisi yaparak İslam coğrafyasındaki tüm işbirlikçi yönetimler, diktatörler yıkılacaktır.
Böyle bir etkinin var olabileceğini, tüm bölgesel, küresel ve iç aktörlerin gördüğünü ve ona göre hesap yaptıklarını ve Mısır daki sürece müdahil olabileceklerini, İslam coğrafyasındaki tüm Müslümanlar ve İslami hareketler, göz önüne almak zorundadırlar. O nedenle Mısırda bundan böyle muhtemel tüm değişimler, iç dinamikler, bölgesel dinamikler ve küresel dinamiklerin etkileşimi ile şekillenecektir. Mısır da vuku bulabilecek tüm olayları, bu üç dinamiği ele alarak incelemek zorundayız. İslam coğrafyasında büyük İslam devriminin gerçekleşmesi için, 21. Yüzyıl Haçlı Seferlerini Mısır da durdurup yok etmeliyiz. Bu yazı serisinde, Mısır da ard arda vuku bulan olayların analizi yapılacak ve buradan Dünya İslam Birliği ve Büyük İslam Devrimi için çıkarılacak derslere yer verilecektir.
Mısır İç Dinamikleri
Mısıra vuku bulan ve vuku bulabilecek olaylar üzerinde, Mısır ın iktisadi, siyası, sosyal-toplumsal ve askeri yapısı etkili olacaktır. Bunlar Mısır ın iç dinamikleridir. Mısır daki iç gelişmeler üzerinde, bu iç dinamiklerin önemli bir etkisi olacak ve olaylar bu etkileşime bağlı olarak gelişip, şekillenecektir. Kadife Darbeler, gayrı memnunların koalisyonu üzerine inşa edilmektedir. Mursi İktidarında Tahrir meydanına toplanan kitleler, sadece siyasi rakip kitleler olmayıp Mursi nin iktidarı zamanında gayrı memnun hale gelen/getirilen diğer insan unsurlarını da içermektedir. Tıpkı Taksim de olduğu gibi; eşcinsellerle, namaz kılanları Taksim de buluşturan, bir araya getiren etken, AKP iktidarının değişik uygulamalarına, farklı kesimlerin, farklı gerekçelerle tepkili olmasıdır. Gerekçelerinin haklı ya da haksız olması bu aşamada önemli değildir. Kadife Darbecilerin mahareti, bu farklı kesimleri ideolojik, siyasi bir görüntü vermeden Taksim de buluşturmuş olmasıdır. Müslüman Kardeş Hareketi mensupları, Mursi nin devlet başkanlığı döneminde değişik zamanlarda yapılan Mursi karşıtı gösterilere, grevlere katılanların hangi gerekçe ile katıldıklarını öğrenip, yeni süreçte uygulayacakları politika ve stratejilerde bu olguyu göz önüne almaları gerekmektedir. Mursi iktidarı dönemindeki tüm gayrı memnunları aynı kefeye koyarak bir politika ve strateji geliştirmek yanlış olacaktır. Müslüman kardeşler hareketinin yapacağı ilk hamle, gayrı memnunlar cephesini çözmek ve mümkünse kendi saflarına katmak olmalıdır. Bu, mustazaflarla müstekbirlerin saflarını ayrıştırma operasyonudur (34 Sebe 33).
Mısır Ekonomisi
Gayrı memnunlar üzerinde en etkili olan unsur, bozuk olan Mısır ekonomisinin Mursi döneminde daha da bozulmuş, daha doğrusu sistemin sahipleri tarafından, iç güç odakları (ordu, büyük sermaye grupları, bürokrasi), daha da fazla tahrip edilmiş olmasıdır. Muhammed Mursi nin, Kahire deki Uluslararası Konferans Merkezi nde yaptığı konuşmada, Daha ilk günden, Mısır ın ilk özgür ve demokratik yollarla seçilen devlet başkanı olarak beni devirmek isteyenler tarafından bir biri ardına komplolarla karşı karşıya kalıyorum. Bu kadar zehirli bir havada, liderin en iyisi bile nasıl büyük başarılar elde edebilir Yalnızca bir yıl boyunca, 4 bin 900 e yakın grev ve 22 tane milyonlara protesto çağrıları yapıldı. Devrilen rejimin eski işbirlikçileri devletin çökmesi için planlar yapıyor (1) şeklindeki açıklaması, ekonominin eski rejim mensupları tarafından bilerek ve istenerek tahrip edildiği anlamına gelmektedir. Keza, Mısır da yapılan değişik eylem ve uygulamalarla ilgili olarak İç Ticaret ve Arz Bakanı Nasır el Faraş ın; Bunlar darbeyi hazırlamak içindi. Devlet içerisinde depolama tesislerinden benzin istasyonlarına, petrol ürünleri nakleden arabalara kadar devlet içindeki çeşitli çevreler, hep kriz oluşturma çabalarına katıldılar. şeklindeki açıklaması, ekonomi üzerinden kurulan oyunun mahiyetini ortaya koymaktadır (2,3).
Öyleyse bunun kısası haktır. Müslüman Kardeşler hareketinin Büyük İslam Devrimi Stratejisi, bu olguyu göz önüne almak zorundadır. Çünkü yeni dönemde Mısır ekonomisinin yapısı ve gidişatı, süreci olumlu ya da olumsuz olarak etkileyecektir. O nedenle Mısır ekonomisine ve ekonomi içerisinde ordunun payına yakından bakmakta fayda vardır. Mısır ekonomisi ile ilgili nispeten sağlıklı bilgiler, genellikle, 2006-2010 dönemine aittir. Sonrası dönem, Kadife darbe süreci olduğu için sağlıklı bilgiler literatürde yer almamaktadır. Dolayısıyla burada yapılacak değerlendirme bu bilgiler üzerinden olacaktır. Mısır, yaklaşık 80 milyon nüfusu ile Arap dünyasının en çok nüfusa sahip, dünyanın en büyük 15. ülkesidir ve ekonomisi itibarıyla da, Suudi Arabistan dan sonra Arap dünyasının en büyük ekonomisidir (4). 2006-2010 dönemde Mısır ekonomisi, yıllık ortalama % 6.2 büyüyerek, kişi başına GSYH da yıllık ortalama gelir 2698$ düzeyine ulaşmıştır. Mısır ekonomisi, tarım, sanayi ve hizmet alt sektörleri üzerine oturmuştur.
2006-2010 döneminde tarımın Mısır GSYH sına ortalama katkısı %13,8 civarındadır. Mısır da tarım sektörü, hem gıda güvenliği, hem uluslararası ticaret, hem diğer sektörlere girdi üretmesi hem istihdam hem de toprak ve su kullanımları açılarından önemli bir sektördür (4). Mısır da sanayi sektörünün GSYH içerisindeki payı ortalama olarak %37 civarında olup GSYH nın üçte birini üretmektedir. Sanayi sektörü içerisinde en önemli alt sektör, imalat sanayi olup GSYH içerisindeki payı ortalama olarak %16 civarındadır (4). Mısır ekonomisinin dayandığı önemli alt sektörlerden biri, enerji sektörüdür. Mısır enerji sektörünün, enerji üretimi ve enerji ulaşımı olmak üzere iki önemli ayağı vardır. Mısır da petrol ve doğal gaz üretilmektedir. Petrol üretimi azalırken doğal gaz üretimi artmaktadır. Mısır da petrol üretimi petrol tüketimini karşılamadığından, kismen petrol ithalatı yapılmaktadır. Buna karşılık doğal gaz ihracatı yapılmaktadır ve bu, Mısır ın en önemli gelir kaynaklarından biridir. Özellikle son on yılda Mısır, AB için çok önemli stratejik bir doğal gaz kaynağı haline gelmiştir.
AB nin başlangıçta Mısır da yapılmış askeri darbeye, askeri darbe dememiş olmasının bu enerji bağımlılığı ile bir ilgisi vardır. Mısırı hem bölgede hem de dünyada etkin kılan en önemli noktalardan biri, enerji sektöründe sahip olduğu ulaşım imkânlarıdır. Bu noktada Süveyş kanalı ve SUMED boru hattı, enerji geçiş koridoru bağlamında çok stratejik bir öneme sahiptir (4). Müslüman Kardeşler hareketinin Büyük İslam devrimi stratejisinde, Mısır ın, dünya enerji piyasaları için hem doğal gaz üretimi, hem de ulaşımı açısından çok önemli bir stratejik konuma sahip olduğunun göz önüne alınması gerekmektedir. Çünkü salt enerji bağımlılığı açısından sürece etki edecek dış faktörlerin sayısında bir artış olabilir. Bununla beraber şiddete bulaşmayan sivil itaatsizlik eylemleri ile enerji üretim ve ulaşım sistemi işlemez hale getirilerek ittifak çözülebilir, ekonomik kriz derinleştirilebilir.
İstihdam Sorunu
Mısır da nüfusun %20 si yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. Mısır, nispeten nüfusu genç olan ülkelerden biri olup en ciddi sorunu, bu genç insan unsuru için gerekli istihdam alanını oluşturamamasıdır. Mısır da nüfus artışı yüksektir. Buna bağlı olarak çok ciddi bir işsizlik sorunu vardır. Mısır da işgücüne katılım oranı yaklaşık olarak % 48 civarında; ortalama işsizlik oranı ise yaklaşık olarak % 9.4 civarındadır. Bu oran, erkekler için yaklaşık olarak % 6 iken kadınlarda % 20 civarındadır (4). Asıl sorun, gençlerde işsizlik oranının yüksek olmasıdır. 15-24 yaş grubu erkeklerde işsizlik oranı yaklaşık olarak % 20, kadınlarda ise % 50 düzeyindedir. Bu yaş gurubu, genellikle, lise ve üniversite mezunlarından oluşmaktadır. 2010 verilerine gör İstihdamın % 45,3 u hizmet sektöründe, % 31,6 tarım sektöründe ve % 23,1 i sanayi sektöründedir (4).
Mısır da dikkat edilmesi gereken çok önemli bir nokta da ordunun % 3,4 gibi bir istihdam kaynağı olmasıdır. İstihdamdaki adam kayırmacılık, belli ailelerin çocuklarının, torpillilerin istihdamda önceliğe sahip olması ile ortaya çıkan adaletsizlik, Mısır sosyal yapısında en ciddi sıkıntılardan biri olup Mübarek in düşürülmesinde kitle toplamadaki çok etkili olmuştur. Mısır Büyük İslam Devriminde Müslüman Kardeşler hareketinin, bu konu üzerinde ciddiyetle eğilmesi ve yapılan adaletsizlikleri tespit edip bir psikolojik harekat başlatması ve yaygınlaştırması gerekmektedir. Kendi zamanlarında atananlarla/işe yerleştirilenlerle, Mübarek ve Sisi dönemlerinde atananların/ işe yerleştirilenlerin profilinin çıkarılması ve mukayesesinin yapılması Psikolojik Harekatın yürütülmesinde çok etkili olacaktır. Tahrir meydanındakilerin ve askeri darbecilerin saflarını çözebilecek önemli etkenlerden biri de bu olabilir.
Yabancı Sermaye
Yabancı sermaye açısından Mısır çok cazip bir ülkedir. Yabancı sermaye yatırımının olduğu alan genellikle enerji sektörüdür. 2006-2010 döneminde Mısır da doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının GSYH sına oranı yaklaşık olarak % 6 dır. Mısır ın doğrudan yabancı sermaye çekmesinin önemini artıran bir diğer faktör ise, merkezi hükümetin yüksek düzeydeki yabancı borç oranıdır. Mısır da merkezi hükümet borcunun GSYH ya oranı yaklaşık olarak % 80 dir (4). Müslüman Kardeşler Hareketi, Mısırı Yabancı sermaye açısından cazip olmaktan çıkaracak sivil itaatsizlik eylemlerini yaygınlaştırmalı ve derinleştirmelidir.
Sonuç: Eylemlerin Ekonomik Hayatın Can Damarı Olan Tüm Bölgelere Eş Zamanlı Olarak Genişletilmesi
Mursi nin İktidarda kaldığı bir yıl boyunca, sosyal medyada psikolojik ifsad hareketi, 4900 grev, 22 tane miting, bürokrasinin engellemesi, güvenlik birimlerinin görev yapmaması sonucunda; Mısır da, kamu borcu ve yoksulluk artmış, yakıt sıkıntısı (benzin, tüp-gaz), elektrik ve su kesintileri sürekli hale gelmiş, işsizlik yaklaşık yüzde 20 seviyesine çıkmış, Menkul kıymetler borsası, yüzde 10 değer kaybetmiş, Mısır ın Gayri Safi Yurtiçi Hasılası nın (GSYİH) yüzde 12 sini oluşturan turizm gelirleri ve dış yatırım azalmış, döviz rezervleri küçülmüştür. Mısır para biriminin değeri ABD doları karşısında yüzde 10 oranında değer kaybetmiştir. Sokak hareketleri sonucu önemli gelir kaynağı olan turizm çökmüş işsizlik daha da artmıştır (2). Polis pasif direniş içerisinde görevini yapmayarak Mısır sokaklarında güvenliği sağlamamış, dolayısıyla suç oranlarında artış olmuştur (1,5).
Bu operasyonlarla gayrı memnunların öfkesi ve sayısı artırılarak sokağa çıkmaları sağlanmıştır. Mübarek e yapılan kadife darbenin benzeri, orduyu devreye sokmadan, Mursi ye yapılmak istenmiş ve fakat başarılamamıştır. Sonunda ordu devreye girerek askeri darbe ile Mursi nin iktidarını fiilen sonlandırmıştır. O nedenle atanmışlar iktidarı, halka dayanmadığından gayrı meşrudur ve gaspçıdır, düşürülmesi haktır. Hz. Peygamberin müşriklerle imzaladığı Hudeybiye anlaşmasından sonra Mekke de Müslüman olanlar, Medine ye alınamamaktadır. Mekke de Müslüman olup da Medine ye alınamayan Ebu Basir, kurduğu cihad birliği ile Mekke ticaret yollarını kontrolü altına alarak Mekke ye ekonomik ambargo uygulamıştır. Bu nedenle Müslüman Kardeşler Hareketi, kısas hakkını kullanarak, şiddet içermeyen sivil itaatsizlik eylemleri ile Mısır ekonomisini durdurmaya hak kazanmıştır. Turizm bölgeleri, Süveyş kanalı, ulaşım yolları sivil itaatsizlik eylemleri için öncelikli eylem alanları olmalıdır. Mısır da önemli olan bir başka gerçek de, darbeye ilk günden itibaren destek veren Kuveyt in 4 milyar, Suudi Arabistan ın 5 milyar; Birleşik Arap Emirliklerinin 3 milyar dolar olmak üzere toplam 12 milyar dolarlık bir yardımı Mısır a yapma kararı almalarıdır (6).
Bütün bu yardımlar, Müslüman Kardeşler Hareketinin ihlasla yapacağı bir mücadelenin önünü tıkamayacak tam tersine önünü açacaktır. Allah bereketi kaldıracak gelen yardımlar çarçur edilecektir. Bu ülke yönetimleri, iman edenlere karşı müşrikleri tercih ettikleri için kendi kuyularını kazmışlar ve fakat farkında değiller. Bu ülkeler, Mısır İslam devriminden sonra İslam devriminin hedef ülkeleri haline gelmişlerdir. Unutmayın! İslam Coğrafyası arınma sürecine girmiştir (8 Enfal 36,37). Unutmayın! İslami mücadelede, Allah ın yardımı çok önemli bir faktördür. İslam devrimi için cihad edenler, bu gerçeği unutmamalı ve Allah ın yardımının geleceği tarzda gerektiği gibi, ihlâsla cihad yapmalıdırlar. O takdirde Allah, kurulan tüm tuzakları bozup parçalayacaktır: Onlar ise bir düzen kurdular. Allah da (buna karşılık) bir düzen kurdu.» Allah, düzen kurucuların en hayırlısıdır. (3 Al-i Imran 54)
Kaynaklar
1- BBC 29.06.2013
2- BBC 01.07.2013
3- Özdalga, H., Mısır Nereye Zaman 12.07.2013
4-Öztürkler H., Mısır Ekonomisinin Genel Özellikleri, Ortadoğu analiz dergisi Şubat 2012 - Cilt: 4 - Sayı: 38 s: 51-57
5- Ben Hubbard - David D. Kirkpatrick (The New York Tımes) Dünya Bülteni 12.07.2013, BBC 04.07.2013
6- Ankara Strateji 12.07.2013
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder